Geopolitieke ontwikkelingen beïnvloeden Nederland en haar regio's

Geopolitieke verschuivingen volgen elkaar in rap tempo op, met directe gevolgen voor Nederland en haar regio’s. De oorlog op Europees grondgebied, de hernieuwde nadruk op defensie en de toenemende handelsspanningen door onder meer Amerikaanse importheffingen herdefiniëren de spelregels van internationale samenwerking en zorgen voor economische onzekerheid. Landen wereldwijd herzien dan ook hun afhankelijkheden op cruciale gebieden zoals energie, technologie en defensie.

Deze ontwikkelingen zijn extern, grotendeels buiten de regionale en nationale invloedssfeer maar hun impact op beleid is groot. Ze raken gemeenten, provincies, onderwijsinstellingen, regionale ontwikkelingsmaatschappijen en allerlei samenwerkingsverbanden door invloed op de lokale bedrijvigheid en de arbeidsmarkt. Birch ondersteunt instellingen bij het doorgronden van en inspelen op deze ontwikkelingen om zo toekomstbestendig adaptief beleid te ontwikkelen.

Voor Nederlandse beleidsmakers, op zowel nationaal als regionaal niveau, is het cruciaal om deze geopolitieke trends te vertalen naar concrete beleidskeuzes. Dat betekent niet blindelings volgen, maar anticiperen. Denk aan het stimuleren van regionale productieketens, het investeren in strategische infrastructuur en het ontwikkelen van scenario’s waarin afhankelijkheden gecontroleerd kunnen worden afgebouwd. Op nationaal maar ook op regionaal niveau liggen er kansen. Zo kunnen provincies en regio’s zich positioneren als hubs in een nieuw, Europees waardeketenlandschap waarbij ze inspelen op de behoefte van de interne (Europese) markt.

Voor publieke instellingen betekent dit een aantal fundamentele keuzes:

• Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen zullen sterker moeten sturen op ketenversterking binnen de EU en het aantrekken van bedrijven die passen in een meer regionale waardeketen.
• Gemeenten en provincies krijgen te maken met een veranderende ruimtelijk-economische dynamiek: de vestigingsfactoren voor bedrijven veranderen, logistieke stromen passen zich aan en er komen nieuwe eisen aan onderwijs en arbeidsmarkt om aan een veranderende vraag te voldoen.
• Ministeries en agentschappen staan voor de uitdaging om beleidskaders te ontwikkelen die zowel economische stabiliteit, als openheid en geopolitieke omstandigheden meewegen.
• Onderwijsinstellingen en samenwerkingsstructuren zoals PPSen zullen moeten anticiperen op de veranderende vraag naar vaardigheden en kennis. Het belang van samenwerking in bepaalde sectoren die bijdragen aan strategische autonomie zoals defensie, energie, technologie en een circulaire economie zal toenemen.

Deze opgaven vragen om duiding, scenario’s en strategisch inzicht. En precies daar ligt de rol van Birch.

De geopolitieke ontwikkelingen volgen elkaar snel op en hebben reëel impact op Nederland. Ze dwingen tot herbezinning over strategische autonomie, handel en economische weerbaarheid. Voor regio’s betekent dit: anticiperen. Birch helpt daarbij met analyses, scenario’s en strategische inzichten waarmee toekomstbestendig beleid kan worden gevoerd.