Ecosysteemontwikkeling met de Entrepreneurial Ecosystem benadering

Sterke ondernemende ecosystemen dragen bij aan het verdienvermogen, het oplossen van maatschappelijke uitdagingen en de brede welvaart van een regio. Maar hoe weet je waar jouw ecosysteem staat, welke elementen sterk zijn en waar de obstakels liggen? 

De Entrepreneurial Ecosystem (EE) benadering biedt publieke actoren een krachtige methode om hun ecosysteem te analyseren. Met de EE-index wordt inzichtelijk waar de kansen en uitdagingen liggen. Dit vormt de basis voor verdiepende gesprekken met partners en voor het maken van de juiste beleidskeuzes. 

De EE-index is een methodiek van de Universiteit Utrecht en Birch die het ondernemende ecosysteem van een regio cijfermatig in beeld brengt. In plaats van te kijken naar losse bedrijven of markten, onderzoekt de index de samenhang tussen de bouwstenen die ondernemerschap mogelijk maken: de aanwezigheid van talent, toegang tot financiering, de sterkte van netwerken, de kennisbasis, de openheid van markten en de rol van beleid en instituties. 

Door al deze elementen samen te nemen, ontstaat een diagnose die veel verder gaat dan een klassieke economische analyse. Waar traditionele modellen vooral bedrijven en markten centraal stellen, laat de EE-index zien hoe mensen, instituties en verbindingen ondernemerschap stimuleren of juist afremmen. Het resultaat is een overzichtelijk en onderbouwd beeld dat richting geeft aan beleid en interventies. 

De kracht van de EE-index zit niet alleen in de cijfers, maar vooral in de vertaling ervan naar actie. Een ecosysteem dat zwak of nog nauwelijks ontwikkeld is, vraagt om een andere aanpak dan een ecosysteem dat juist op enkele punten verbetering nodig heeft. Soms betekent dat dat geen interventie de beste keuze is, omdat beleid en middelen daar weinig effect zouden hebben. In andere gevallen wijzen de analyses juist scherp aan waar versterking noodzakelijk is en welke elementen prioriteit verdienen. 

Omdat de index herhaald kan worden, is het bovendien een waardevol instrument om ontwikkelingen door de tijd te volgen. Zo kan worden gemeten of interventies daadwerkelijk effect hebben gehad en hoe het ecosysteem zich heeft ontwikkeld. 

Birch gebruikt de EE-index als vertrekpunt en gaat daarna met opdrachtgevers een stap verder. Samen brengen we in kaart welke partijen leiderschap tonen in de regio, welke netwerken cruciaal zijn en welke innovatielocaties een sleutelrol spelen in het geheel. Soms draait dat om een breed regionaal ecosysteem, soms om een thematische context zoals Life Sciences & Health of de eiwittransitie. En soms juist om één specifieke locatie, zoals een campus of science park, die fungeert als motor in het grotere systeem. 

De EE-index heeft al in uiteenlopende contexten zijn waarde bewezen. Voor Braventure hielp de index bij het inzichtelijk maken van het bredere Brabantse ecosysteem. Voor de gemeente Zaanstad werd onderzocht welke thematische ecosystemen kansrijk zijn. Ook sectorale toepassingen, zoals bij Life Sciences & Health en de eiwittransitie, leverden concrete richtingen op voor beleidsinterventies. En op locatie-niveau, zoals bij het Utrecht Science Park Bilthoven, gaf de index helderheid over hoe een campus kan bijdragen aan het versterken van de omliggende regio.